Udar mózgu, zawał serca, przewlekła choroba nerek: czy wiedzieliście, że osoby chorujące na cukrzycę typu 2 są znacznie bardziej zagrożone tymi chorobami? W rzeczywistości to choroby sercowo-naczyniowe są najczęstszą przyczyną zgonów wśród osób cierpiących na tę najpowszechniejszą formę cukrzycy. Ryzyko zgonu z powodu choroby sercowo-naczyniowej jest 2 razy wyższe wśród pacjentów z cukrzycą niż wśród pacjentów bez cukrzycy [i]. Tym, co sprawia, że jest to tak niebezpieczne, jest fakt, że choroby te rozwijają się „po cichu”, nie dając przez długi czas charakterystycznych objawów. Jest jednak dobra wiadomość – okresowe badania lekarskie, w połączeniu ze zdrowym stylem życia i właściwie dobranym leczeniem cukrzycy, mogą znacząco zmniejszyć ich ryzyko [ii].
Cukrzyca a choroby układu krążenia
Najczęstsze choroby związane z cukrzycą typu 2 dotykają układu sercowo-naczyniowego i mogą powodować zaburzenia krążenia w nogach, niewydolność serca lub nawet zawał serca czy udar mózgu. Średnio 60-letni chory na cukrzycę bez udaru mózgu lub zawału serca umiera 6 lat wcześniej niż osoba bez cukrzycy, a nawet 12 lat wcześniej, jeśli już wcześniej wystąpił u niego udar mózgu lub zawał serca. Spowodowane jest to faktem, że podwyższone stężenie glukozy we krwi osoby z cukrzycą niszczy ściany naczyń krwionośnych, co stopniowo zaburza przepływ krwi w organizmie. Dlatego organy nie otrzymują wystarczającej ilości tlenu i składników odżywczych. Ograniczenie funkcji naczyń krwionośnych zwiększa ryzyko zarówno choroby serca, jak i udaru mózgu [iii].
Cukrzyca a choroby nerek
Choroby nerek są również powszechne wśród osób cierpiących na cukrzycę typu 2 [iv]: mniej więcej co 2-ga osoba cierpi na przewlekłą chorobę nerek. W skrajnych przypadkach choroby nerek mogą prowadzić do niewydolności nerek. Pacjent wymaga wtedy dializy lub przeszczepu nerki. Ryzyko chorób sercowo-naczyniowych wzrasta około 4-krotnie u osób z chorobami nerek [v], [vi].
Jakie są czynniki ryzyka?
Choroby serca, nerek i choroby metaboliczne mają wiele wspólnych czynników ryzyka [vii]. Dysfunkcja któregokolwiek z tych narządów może nasilić dysfunkcję innego układu, powodując rozprzestrzenianie się związanej z tym choroby [viii], [ix]. Ponad miliard ludzi na całym świecie cierpi na choroby tych układów [x].
Czynnikami, które zwiększają ryzyko wystąpienia wyżej wymienionych chorób są [xi]:
- Wysokie ciśnienie krwi
- Brak aktywności fizycznej
- Otyłość
- Palenie tytoniu
- Podwyższone stężenie cholesterolu
REAGUJ WCZEŚNIE! Chroń serce i nerki.
Wczesne zapobieganie powikłaniom cukrzycy ograniczy też ich konsekwencje. Warto zacząć od stopniowej zmiany swoich codziennych nawyków:
– żywieniowych – zadbaj więc o regularne posiłki, ogranicz spożycie produktów z dużą zawartością cukru i nasyconych kwasów tłuszczowych, zwiększ ilość pokarmów roślinnych (owoców, warzyw, fasoli, produktów pełnoziarnistych, nasion i olejów)
– ruchowych – pamiętaj, że nawet 20 do 30 minut aktywności fizycznej dziennie znacznie zmniejszy ryzyko zachorowania i rozwoju powikłań
Wiedza to potęga! Korzystaj z wiarygodnych źródeł, aby dowiedzieć się więcej o cukrzycy typu 2 i jej powikłaniach.
Pamiętaj także o regularnym wykonywaniu badań kontrolnych, wśród których powinny się znaleźć:
– poziom glukozy we krwi
– poziom HbA1c
– pomiar ciśnienia krwi
– badanie EKG
– eGFR we krwi
– ACR w moczu
Weź odpowiedzialność za swoje zdrowie. Dłuższe życie z cukrzycą bez powikłań jest możliwe.
[i] World Heart Federation. Diabetes as a risk factor for cardiovascular disease. Available from: www.world-heart-federation.org/cardiovascular-health/cardiovascular-disease-risk-factors/diabetes/ (Last Accessed: June 2019).
[ii] NHS. Diabetes. Available at: https://www.nhs.uk/conditions/diabetes/ [Accessed November 2020]
[iii] British Heart Foundation. Atherosclerosis research. Available at: https://www.bhf.org.uk/what-we-do/our-research/circulatory-conditions-research/atherosclerosis-research
[iv] Diabetes and the Kidneys, International Diabetes Federation; Available from: https://www.idf.org/our activities/care prevention/diabetes and the kidney.html (Last Accessed: June 2019).
[v] Gansevoort RT, Correa Rotter R, Hemmelgarn BR et al. Chronic kidney disease andcardiovascular risk: epidemiology, mechanisms, and prevention. The Lancet. 2013;382:339 52.
[vi] Bays H. From victim to ally: the kidney as an emerging target for the treatment of diabetes mellitus. Curr Med Res Opin. 2009;25(3):671 81.
[vii] Sarafidis P, Ferro CJ, Morales E, et al. SGLT-2 inhibitors and GLP-1 receptor agonists for nephroprotection and cardioprotection in patients with diabetes mellitus and chronic kidney disease. A consensus statement by the EURECA-m and the DIABESITY working groups of the ERA-EDTA. Available online at: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30753708/. Last accessed December 2020. Nephrol Dial Transplant. 2019;34:208.
[viii] Thomas G, Sehgal AR, Kashyap SR, et al. Metabolic syndrome and kidney disease: a systematic review and meta-analysis. Clin J Am Soc Nephrol. 2011;6(10):2364–73.
[ix] García-Donaire JA, Ruilope LM. Cardiovascular and Renal Links along the Cardiorenal Continuum. Int J Nephrol. 2011;2011:975782.
[x] GBD 2015 Mortality and Causes of Death Collaborators. Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980–2015: A systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015. The Lancet. 2016;388(10053):1459–544.
[xi] American Heart Association. Understand Your Risks to Prevent a Heart Attack. Available at: https://www.heart.org/en/health-topics/heart-attack/understand-your-risks-to-prevent-a-heart-attack [Accessed November 2020]